Gespecialiseerd onderwijs

Wanneer het leren op school niet vanzelf gaat, regelt school extra hulp. Soms is deze extra ondersteuning niet voldoende om te zorgen dat het leren op school goed gaat.
Het kan dan beter zijn een overstap te maken naar gespecialiseerd onderwijs.

Er zijn twee soorten gespecialiseerd onderwijs:

  • Speciaal basisonderwijs
  • Speciaal onderwijs

Speciaal Basis Onderwijs (SBO)

Op een school voor speciaal basis onderwijs zijn er extra mogelijkheden om leerlingen te helpen bij het leren. Wat bieden SBO scholen?

  • Veel aandacht voor de emoties en gevoelens van een kind en sociaal omgaan met andere kinderen.
  • De leerkrachten en ondersteuners hebben extra aandacht voor de behoeften van een kind. 
  • Onderwijsassistenten voor begeleiding in kleine groepjes.
  • Extra begeleiding is op deze scholen standaard.
  • Hulp is op school aanwezig zoals een orthopedagoog, schoolmaatschappelijk werk en logopedie. 
  • Kleine klassen (maximaal 18 kinderen).
Bekijk de folder over Speciaal Basis Onderwijs

Speciaal Basis Onderwijs scholen in de regio

In het gebied van het samenwerkingsverband Langstraat, Heusden en Altena zijn er twee SBO scholen:

Verbrede toelating

Het samenwerkingsverband wil ervoor zorgen dat zoveel mogelijk kinderen zo dicht mogelijk bij huis de juiste onderwijsplek kunnen vinden. Om dit bereiken zijn de speciaal basis onderwijs scholen continu in ontwikkeling om het aanbod voor hulp en ondersteuning te vergroten. Op deze manier kunnen steeds meer kinderen naar scholen voor speciaal basis onderwijs dichtbij huis. Zo is een stap naar een school voor speciaal onderwijs verder van huis, minder vaak nodig.

Speciaal Onderwijs (SO)

Soms is er meer gespecialiseerde ondersteuning nodig voor een leerling. Dan kan het aanbod van hulp en ondersteuning op een school voor speciaal basisonderwijs onvoldoende zijn. De scholen voor speciaal onderwijs bieden voor deze leerlingen een fijne onderwijsplek. Op deze scholen is de hulp en ondersteuning namelijk intensiever. De SO scholen in ons gebied zijn te vinden in de regio Tilburg en ‘s-Hertogenbosch.

Aanvraag gespecialiseerd onderwijs

Wanneer een overstap naar speciaal onderwijs nodig is, vraagt school via het startdocument een ´Toelaatbaarheidsverklaring´ (TLV) aan bij samenwerkingsverband. De ‘Toelaatbaarheids- en adviescommissie’ (TAC) van het samenwerkingsverband beoordeelt de aanvraag.  Na akkoord voor gespecialiseerd onderwijs ontvangen de ouders de TLV, zodat zij hun kind op de school naar keuze kunnen aanmelden. 

Bekijk in het stroomschema welke stappen er doorlopen worden voor gespecialiseerd onderwijs. Download stroomschema ‘Kind op school’.

Download het startdocument

Veelgestelde vragen

Dit werkt niet anders dan een aanmelding bij een reguliere voortgezet onderwijs (VO) school. De school moet het juiste niveau kunnen bieden zodat de leerling een diploma kan halen. Er moet plaatsingsruimte zijn en ouders respecteren de grondslag van de school. De VSO-school onderzoekt of zij de best passende plaats zijn. Als dat zo is, vragen zij een TLV aan bij de ‘Adviescommissie Toelaatbaarheid ‘ (ACT) van het samenwerkingsverband. Als zij inschatten dat zij niet de best passende plaats zijn, gaan zij op zoek naar een andere passende school.

Wanneer een leerling wordt aangemeld op een school gaat de zorgplicht in. Op basis van het ontwikkelperspectief (OPP) van de S(B)O-school onderzoekt de school of zij een passende plek kan bieden. Dit onderzoek kan drie uitkomsten hebben:

  • De school krijgt niet duidelijk of een passende plaats geboden kan worden. Hiervoor kan de school een adviesvraag indienen bij de ‘Toelaatbaarheids en Adviescommissie´ (TAC).
  • De school kan een passende plaats bieden. De school onderzoekt of dit binnen de basisondersteuning kan of dat er een aanvullend arrangement nodig is. Het arrangement kan bij de TAC aangevraagd worden.
  • De school kan geen passende plaats bieden. De school heeft nog altijd de zorgplicht en gaat op zoek naar een andere passende school. Dit kan een andere reguliere school zijn of het S(B)O.

Als een leerkracht twijfelt of een passende plaats geboden kan worden, kan er een adviesvraag worden ingediend bij de ‘Toelaatbaarheids- en adviescommissie’ (TAC) van het samenwerkingsverband. De school ontvangt bij terugplaatsing vanuit het gespecialiseerd onderwijs naar regulier onderwijs altijd een arrangement om deze overstap zo soepel mogelijk te laten verlopen.

Een TLV is een ‘Toelaatbaarheidsverklaring’ voor een school voor speciaal basisonderwijs of speciaal onderwijs. De SBO of SO-school heeft dit nodig om een leerling in te kunnen schrijven.

De TLV wordt door de school aangevraagd. Als een kind al naar de basisschool gaat, vraagt deze basisschool de TLV aan. Als een kind nog niet naar school gaat en het is duidelijk dat SBO of SO nodig is, kunnen ouders hun kind bij één van deze scholen aanmelden. Daarna zullen zij een TLV aanvragen bij het samenwerkingsverband.

Als een school het niet eens is met het besluit van de ´Toelaatbaarheids en Adviescommissie´ (TAC), kan er contact opgenomen worden met de voorzitter van deze commissie. Bezwaar en beroep is alleen van toepassing op toelaatbaarheidsverklaringen (TLV). Neem dan contact met het samenwerkingsverband. Bekijk de verschillende stappen voor bezwaar maken op de pagina ‘Bezwaar indienen’.

Een TLV heeft altijd een beperkte geldigheidsduur. Ruim voor het verstrijken van de TLV, brengt de school met ouders de ontwikkeling van de leerling in kaart. Op basis van deze gegevens wordt gekeken wat de best passende onderwijsplek is. Er zijn drie opties:

  1. De huidige school is nog altijd de best passende plaats. School vraagt een verlenging van de TLV aan. Dit is het meest waarschijnlijke scenario.
  2. Een school voor speciaal onderwijs of speciaal basisonderwijs sluit beter aan dan de huidige school. De school vraagt een TLV voor dit type onderwijs aan. Er is aandacht voor een goede overdracht en overstap naar deze school.
  3. Een school voor regulier onderwijs sluit beter aan. De school gaat in overleg met ouders kijken welke reguliere school de leerling op zou kunnen vangen. De overstap wordt gezamenlijk goed voorbereid. Mocht de ontvangende school nog een arrangement nodig hebben om de leerling de hulp te bieden die het nodig heeft, dan kan deze school dat bij het samenwerkingsverband aanvragen.